物理化学学报 >> 2021, Vol. 37 >> Issue (9): 2004052.doi: 10.3866/PKU.WHXB202004052
所属专题: 燃料电池
收稿日期:
2020-04-17
录用日期:
2020-05-31
发布日期:
2020-06-04
通讯作者:
李剑锋
E-mail:li@xmu.edu.cn
作者简介:
李剑锋,1980年生。2010年获得厦门大学博士学位。现为厦门大学化学化工学院教授、博士生导师,国家杰出青年基金获得者、万人计划领军人才。主要研究方向为表面增强拉曼光谱和(电催化)反应
基金资助:
Yue-Jiao Zhang, Yue-Zhou Zhu, Jian-Feng Li()
Received:
2020-04-17
Accepted:
2020-05-31
Published:
2020-06-04
Contact:
Jian-Feng Li
E-mail:li@xmu.edu.cn
About author:
Jian-Feng Li, Email: li@xmu.edu.cn; Tel.: +86-592-2186192Supported by:
摘要:
随着社会经济的快速发展,环境污染与能源短缺逐渐成为人们必须面对的热点问题。为实现人类社会的可持续发展,开发环境友好新型清洁能源技术成为二十一世纪的迫切任务。其中,燃料电池被认为是最具发展潜力的新型清洁能源技术之一。拉曼光谱作为一种无损的指纹识别的分子光谱技术,适用于燃料电池材料的研究,尤其是表面增强拉曼光谱技术(SERS)和壳层隔绝表面增强拉曼光谱技术(SHINERS)的发展,为研究燃料电池中反应的痕量中间物种,理解燃料电池实际反应机理提供了一种非常好的原位光谱实验平台,有助于合理设计更高效的催化剂及电极材料。本文主要对拉曼光谱以及SERS和SHINERS在燃料电池领域从电池材料层面和电极表面分子反应层面的应用及其发展前景进行相关讨论。
张月皎, 朱越洲, 李剑锋. 拉曼光谱在燃料电池领域的应用[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9), 2004052. doi: 10.3866/PKU.WHXB202004052
Yue-Jiao Zhang, Yue-Zhou Zhu, Jian-Feng Li. Application of Raman Spectroscopy in Fuel Cell[J]. Acta Phys. -Chim. Sin. 2021, 37(9), 2004052. doi: 10.3866/PKU.WHXB202004052
1 |
Wilberforce T. ; El-Hassan Z. ; Khatib F. N. ; Al Makky A. ; Baroutaji A. ; Carton J. G. ; Olabi A. G. Int. J. Hydrogen Energy 2017, 42, 25695.
doi: 10.1016/j.ijhydene.2017.07.054 |
2 |
Wilberforce T. ; Alaswad A. ; Palumbo A. ; Dassisti M. ; Olabi A. G. Int. J. Hydrogen Energy 2016, 41, 16509.
doi: 10.1016/j.ijhydene.2016.02.057 |
3 |
Alaswad A. ; Baroutaji A. ; Achour H. ; Carton J. ; Al Makky A. ; Olabi A. G. Int. J. Hydrogen Energy 2016, 41, 16499.
doi: 10.1016/j.ijhydene.2016.03.164 |
4 |
Majlan E. H. ; Rohendi D. ; Daud W. R. W. ; Husaini T. ; Haque M. A. Renew. Sust. Energy Rev. 2018, 89, 117.
doi: 10.1016/j.rser.2018.03.007 |
5 |
Brandon N. P. ; Skinner S. ; Steele B. C. H. Ann. Rev. Mater. Res. 2003, 33, 183.
doi: 10.1146/annurev.matsci.33.022802.094122 |
6 |
Sung S. S. ; Hoffmann R. J. Am. Chem. Soc. 1985, 107, 578.
doi: 10.1021/ja00289a009 |
7 |
Anderson A. B. Electrochim. Acta 2002, 47, 3759.
doi: 10.1016/S0013-4686(02)00346-8 |
8 |
Damjanovic A. ; Dey A. ; Bockris J. O. M. Electrochim. Acta 1966, 11, 791.
doi: 10.1016/0013-4686(66)87056-1 |
9 |
Damjanovic A. ; Brusic V. Electrochim. Acta 1967, 12, 615.
doi: 10.1016/0013-4686(67)85030-8 |
10 |
Wei C. ; Rao R. R. ; Peng J. ; Huang B. ; Stephens I. E. L. ; Risch M. ; Xu Z. J. ; Shao-Horn Y. Adv. Mater. 2019, 31, 1806296.
doi: 10.1002/adma.201806296 |
11 |
Wang X. X. ; Swihart M. T. ; Wu G. Nat. Catal. 2019, 2, 578.
doi: 10.1038/s41929-019-0304-9 |
12 | Luo M. C. ; Sun Y. J. ; Qin Y. N. ; Yang Y. ; Wu D. ; Guo S. J. Acta Phys. -Chim. Sin. 2018, 34, 361. |
骆明川; 孙英俊; 秦英楠; 杨勇; 吴冬; 郭少军. 物理化学学报, 2018, 34, 361.
doi: 10.3866/PKU.WHXB201708312 |
|
13 | Chang Q. W. ; Xiao F. ; Xu Y. ; Shao M. H. Acta Phys. -Chim. Sin. 2017, 33, 9. |
常乔婉; 肖菲; 徐源; 邵敏华. 物理化学学报, 2017, 33, 9.
doi: 10.3866/PKU.WHXB201609202 |
|
14 |
Itoh T. ; Abe K. ; Dokko K. ; Mohamedi M. ; Uchida I. ; Kasuya A. J. Electrochem. Soc. 2004, 151, A2042.
doi: 10.1149/1.1812735 |
15 |
Itoh T. ; Maeda T. ; Kasuya A. Faraday Discuss. 2006, 132, 95.
doi: 10.1039/b506197k |
16 |
Pomfret M. B. ; Owrutsky J. C. ; Walker R. A. Annu. Rev. Anal. Chem. 2010, 3, 151.
doi: 10.1146/annurev.anchem.111808.073641 |
17 |
Maher R. C. ; Duboviks V. ; Offer G. J. ; Kishimoto M. ; Brandon N. P. ; Cohen L. F. Fuel Cells 2013, 13, 455.
doi: 10.1002/fuce.201200173 |
18 |
Dong J. C. ; Zhang X. G. ; Briega-Martos V. ; Jin X. ; Yang J. ; Chen S. ; Yang Z. L. ; Wu D. Y. ; Feliu J. M. ; Williams C. T. ; et al Nat. Energy 2018, 4, 60.
doi: 10.1038/s41560-018-0292-z |
19 |
Wang Y. H. ; Le J. B. ; Li W. Q. ; Wei J. ; Radjenovic P. M. ; Zhang H. ; Zhou X. S. ; Cheng J. ; Tian Z. Q. ; Li J. F. Angew. Chem. Int. Ed. 2019, 58, 16062.
doi: 10.1002/anie.201908907 |
20 |
Jeanmaire D. L. ; Van Duyne R. P. J. Electroanal. Chem. 1977, 84, 1.
doi: 10.1016/S0022-0728(77)80224-6 |
21 |
Lane L. A. ; Qian X. M. ; Nie S. M. Chem. Rev. 2015, 115, 10489.
doi: 10.1021/acs.chemrev.5b00265 |
22 |
Li J. F. ; Zhang Y. J. ; Ding S. Y. ; Panneerselvam R. ; Tian Z. Q. Chem. Rev. 2017, 117, 5002.
doi: 10.1021/acs.chemrev.6b00596 |
23 |
Nie S. ; Emory S. R. Science 1997, 275, 1102.
doi: 10.1126/science.275.5303.1102 |
24 |
Xu H. X. ; Bjerneld E. J. ; Kall M. ; Borjesson L. Phys. Rev. Lett. 1999, 83, 4357.
doi: 10.1103/PhysRevLett.83.4357 |
25 | Tian, Z. Q.; Ren, B.; Li, J. F.; Yang, Z. L. Chem. Commun. 2007, 3514. doi: 10.1039/B616986D |
26 |
Li J. F. ; Huang Y. F. ; Ding Y. ; Yang Z. L. ; Li S. B. ; Zhou X. S. ; Fan F. R. ; Zhang W. ; Zhou Z. Y. ; Wu D. Y. ; et al Nature 2010, 464, 392.
doi: 10.1038/nature08907 |
27 |
Li J. F. ; Tian X. D. ; Li S. B. ; Anema J. R. ; Yang Z. L. ; Ding Y. ; Wu Y. F. ; Zeng Y. M. ; Chen Q. Z. ; Ren B. ; et al Nat. Protoc. 2013, 8, 52.
doi: 10.1038/nprot.2012.141 |
28 | Zhang, H.; Duan, S.; Radjenovic, P. M.; Tian, Z. Q.; Li, J. F. Acc. Chem. Res. 2020, doi: 10.1021/acs.accounts.9b00545 |
29 | Wei, J.; Qin, S. N.; Liu, J. L.; Ruan, X. Y.; Guan, Z.; Yan, H.; Wei, D. Y.; Zhang, H.; Cheng, J.; Xu, H.; et al. Angew. Chem. Int. Ed. 2020, doi: 10.1002/anie.202000426 |
30 |
Li C. Y. ; Le J. B. ; Wang Y. H. ; Chen S. ; Yang Z. L. ; Li J. F. ; Cheng J. ; Tian Z. Q. Nat. Mater. 2019, 18, 697.
doi: 10.1038/s41563-019-0356-x |
31 |
Wang C. ; Chen X. ; Chen T. M. ; Wei J. ; Qin S. N. ; Zheng J. F. ; Zhang H. ; Tian Z. Q. ; Li J. F. ChemCatChem 2020, 12, 75.
doi: 10.1002/cctc.201901747 |
32 |
Wang Y. H. ; Wei J. ; Radjenovic P. ; Tian Z. Q. ; Li J. F. Anal. Chem. 2019, 91, 1675.
doi: 10.1021/acs.analchem.8b05499 |
33 |
Jiang S. P. Int. J. Hydrogen Energy 2019, 44, 7448.
doi: 10.1016/j.ijhydene.2019.01.212 |
34 |
Fan L. ; Zhu B. ; Su P.C. ; He C. Nano Energy 2018, 45, 148.
doi: 10.1016/j.nanoen.2017.12.044 |
35 |
Abdalla A. M. ; Hossain S. ; Azad A. T. ; Petra P. M. I. ; Begum F. ; Eriksson S. G. ; Azad A. K. Renew. Sust. Energy Rev. 2018, 82, 353.
doi: 10.1016/j.rser.2017.09.046 |
36 |
Hossain S. ; Abdalla A. M. ; Jamain S. N. B. ; Zaini J. H. ; Azad A. K. Renew. Sust. Energy Rev. 2017, 79, 750.
doi: 10.1016/j.rser.2017.05.147 |
37 |
da Silva F. S. ; de Souza T. M. Int. J. Hydrogen Energy 2017, 42, 26020.
doi: 10.1016/j.ijhydene.2017.08.105 |
38 |
Gorte R. J. ; Vohs J. M. Annu. Rev. Chem. Biomol. 2011, 2, 9.
doi: 10.1146/annurev-chembioeng-061010-114148 |
39 |
Shaikh S. P. S. ; Muchtar A. ; Somalu M. R. Renew. Sust. Energy Rev. 2015, 51, 1.
doi: 10.1016/j.rser.2015.05.069 |
40 |
Connor P. A. ; Yue X. ; Savaniu C. D. ; Price R. ; Triantafyllou G. ; Cassidy M. ; Kerherve G. ; Payne D. J. ; Maher R. C. ; Cohen L. F. ; et al Adv. Energy Mater. 2018, 8, 1800120.
doi: 10.1002/aenm.201800120 |
41 |
Rosli R. E. ; Sulong A. B. ; Daud W. R. W. ; Zulkifley M. A. ; Husaini T. ; Rosli M. I. ; Majlan E. H. ; Haque M. A. Int. J. Hydrogen Energy 2017, 42, 9293.
doi: 10.1016/j.ijhydene.2016.06.211 |
42 |
Araya S. S. ; Zhou F. ; Liso V. ; Sahlin S. L. ; Vang J. R. ; Thomas S. ; Gao X. ; Jeppesen C. ; Kær S. K. Int. J. Hydrogen Energy 2016, 41, 21310.
doi: 10.1016/j.ijhydene.2016.09.024 |
43 |
Zhang J. ; Xie Z. ; Zhang J. ; Tang Y. ; Song C. ; Navessin T. ; Shi Z. ; Song D. ; Wang H. ; Wilkinson D. P. ; et al J. Power Sources 2006, 160, 872.
doi: 10.1016/j.jpowsour.2006.05.034 |
44 |
Zeis R. Beilstein J. Nanotech. 2015, 6, 68.
doi: 10.3762/bjnano.6.8 |
45 |
Mack F. ; Heissler S. ; Laukenmann R. ; Zeis R. J. Power Sources 2014, 270, 627.
doi: 10.1016/j.jpowsour.2014.06.171 |
46 |
Daletou M. K. ; Geormezi M. ; Vogli E. ; Voyiatzis G. A. ; Neophytides S. G. J. Mater. Chem. A 2014, 2, 1117.
doi: 10.1039/C3TA13335D |
47 |
Li X. ; Lee J. P. ; Blinn K. S. ; Chen D. ; Yoo S. ; Kang B. ; Bottomley L. A. ; El-Sayed M. A. ; Park S. ; Liu M. Energy Environ. Sci. 2014, 7, 306.
doi: 10.1039/c3ee42462f |
48 |
Li X. ; Blinn K. ; Chen D. ; Liu M. Electro. Energy Rev. 2018, 1, 433.
doi: 10.1007/s41918-018-0017-9 |
49 |
Chen X. ; Liang M. M. ; Xu J. ; Sun H. L. ; Wang C. ; Wei J. ; Zhang H. ; Yang W. M. ; Yang Z. L. ; Sun J. J. ; et al Nanoscale 2020, 12, 5341.
doi: 10.1039/C9NR10304J |
50 |
Gómez-Marín A. M. ; Feliu J. M. ChemSusChem 2013, 6, 1091.
doi: 10.1002/cssc.201200847 |
51 |
Briega-Martos V. ; Herrero E. ; Feliu J. M. Electrochim. Acta 2017, 241, 497.
doi: 10.1016/j.electacta.2017.04.162 |
52 |
Dong J. C. ; Su M. ; Briega-Martos V. ; Li L. ; Le J. B. ; Radjenovic P. ; Zhou X. S. ; Feliu J. M. ; Tian Z. Q. ; Li J. F. J. Am. Chem. Soc. 2020, 142, 715.
doi: 10.1021/jacs.9b12803 |
[1] | 兰畅, 楚宇逸, 王烁, 刘长鹏, 葛君杰, 邢巍. 质子交换膜燃料电池阴极非贵金属M-Nx/C型氧还原催化剂研究进展[J]. 物理化学学报, 2023, 39(8): 2210036 -0 . |
[2] | 张婧雯, 马华隆, 马军, 胡梅雪, 李启浩, 陈胜, 宁添姝, 葛创新, 刘晰, 肖丽, 庄林, 张熠霄, 陈立桅. 碱性聚合物电解质膜的表面锥形阵列结构提升燃料电池性能[J]. 物理化学学报, 2023, 39(2): 2111037 -0 . |
[3] | 崔同慧, 李航越, 吕泽伟, 王怡戈, 韩敏芳, 孙再洪, 孙凯华. 大尺寸固体氧化物燃料电池的电极过程解析方法[J]. 物理化学学报, 2022, 38(8): 2011009 - . |
[4] | 韩爱娣, 闫晓晖, 陈俊任, 程晓静, 章俊良. 分散溶剂对PEMFC催化层中超薄Nafion离聚物质子传导的影响[J]. 物理化学学报, 2022, 38(3): 1912052 - . |
[5] | 李孟婷, 郑星群, 李莉, 魏子栋. 碱性介质中氢氧化和析氢反应机理研究现状[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2007054 - . |
[6] | 刘苗苗, 杨茅茂, 舒欣欣, 张进涛. 燃料电池碳基氧还原催化剂的设计与应用[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2007072 - . |
[7] | 黄磊, Zaman Shahid, 王志同, 牛慧婷, 游波, 夏宝玉. 铂基空心纳米框架的合成及其在直接醇燃料电池中的应用[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2009035 - . |
[8] | 田立亮, 张玮琦, 解政, 彭凯, 马强, 徐谦, Pasupathi Sivakumar, 苏华能. 催化层掺杂共价有机框架材料提升高温聚电解质膜燃料电池性能[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2009049 - . |
[9] | 罗芳, 潘书媛, 杨泽惠. 中高温质子交换膜燃料电池催化剂研究进展[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2009087 - . |
[10] | 王健, 丁炜, 魏子栋. 超低铂用量质子交换膜燃料电池[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2009094 - . |
[11] | 薛延荣, 王兴栋, 张向前, 方锦杰, 许志远, 张宇烽, 刘雪瑞, 刘梦园, 朱威, 庄仲滨. 具有经济性的碱性膜燃料电池氢气氧化反应催化剂[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2009103 - . |
[12] | 丁亮, 唐堂, 胡劲松. 基于金属-氮-碳结构催化剂的质子交换膜燃料电池研究进展[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2010048 - . |
[13] | 梁嘉顺, 刘轩, 李箐. 提升燃料电池铂基催化剂稳定性的原理、策略与方法[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2010072 - . |
[14] | 张巨佳, 张劲, 王海宁, 相艳, 卢善富. 高温聚合物电解质膜燃料电池膜电极中磷酸分布及调控策略研究进展[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2010071 - . |
[15] | 李峥嵘, 申涛, 胡冶州, 陈科, 陆贇, 王得丽. 有序金属间化合物电催化剂在燃料电池中的应用进展[J]. 物理化学学报, 2021, 37(9): 2010029 - . |
|